11. Milieu
 >  HDD Blow-out
Inleiding

Tijdens het maken van een horizontaal gestuurde boring wordt bentoniet gebruikt om de boorgang in stand te houden. In uitzonderlijke gevallen kan deze bentoniet een weg buiten de boorgang vinden en in het milieu terecht komen. We noemen dit een blow-out. Bentoniet wordt onder drukt uit de grond gedrukt. Onderstaand een foto van hoe een blow- out er uit kan zien in de praktijk:


Wat is Bentoniet?

Bentoniet is een kleisoort die voor het eerst gevonden is in Fort Benton in
de Verenigde Staten. Het kan verschillende kleuren hebben, namelijk wit, grijs, roodwit, bruinwit, en lichtgeel. In deze klei zitten hele kleine deeltjes die ervoor zorgen dat de grond waterdicht gemaakt kan worden. Een andere eigenschap is de hoge viscositeit. Bentoniet is hierdoor goed bestand tegen vervorming door schuifspanning

In de horizontaal gestuurde boorwereld wordt bentoniet gebruikt om verschillende redenen. Het wordt vooral gebruikt om het boorgat open te houden en de grond of het zand uit het boorgat naar de oppervlakte te vervoeren. De bentoniet oplossing kan dik of dun zijn. De dunne oplossing  wordt vooral gebruikt voor zanderige gronden, zodat er meer zand naar het begin of het eind van het boorgat kan worden vervoerd. Wanneer er een boring wordt uitgevoerd bij grind-achtige grond, wordt er een dikkere oplossing gebruikt. Het lijkt dan op een soort gel. Dit is handig om het grind in het boorgat aan de kant te houden, zodat het een soort van vast gat is. Daarnaast wordt een dikkere bentoniet oplossing gebruikt als een soort glijmiddel om de stalen buizen door de grond heen te laten glijden. Dit is belangrijk aangezien deze stangen vanaf een aantal honderden meters tot 2-3 kilometers door de grond heen moeten.

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Tijdens het boren is er het risico op een (ongewenste) uitbraak. Hierbij breekt de boorvloeistof zich een weg door de bodem vanuit de boortunnel naar het maaiveld. De tussenliggende grond kan in dat geval onvoldoende tegendruk bieden en de boorvloeistof breekt uit. Dit gebeurd normaliter waar de dekking gering is, de bodem zwak of een combinatie van beide. ​​​​​​​

Hoewel bentoniet geen directe schade aanbrengt aan het milieu is het wel zaak dat we bentoniet snel opruimen. Zeker omdat we de lange termijn effecten van bentoniet op het leefmilieu niet kunnen inschatten. 

Maatregelen > Wat moet je doen?
  • Tijdens het boorproces regelmatig de boorkop / route nalopen om eventuele blow out tijdig te kunnen constateren;
  • Bij constatering van een blow-out door de boormeester direct de werkzaamheden staken;
  • Zoek een eventuele blow-out op door over de boorlijn heen te lopen;
  • Bij constatering van een blow-out direct opruim werkzaamheden starten en melding maken in de Veiligheidsapp van A.Hak. Eventuele acties naar de omgevingsdienst worden vanuit de projectleider van het project gecoordineerd.

Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.